Μνημόνιο το 2018

Μνημόνιο το 2018

Η λέξη μνημόνιο για πολλούς Έλληνες πολίτες ισούται με δυστυχία και οικονομική εξαθλίωση. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει ανακοινώσει με μεγάλη σιγουριά εδώ και κάποιο καιρό ότι τον Αύγουστο του 2018, η Ελλάδα αποδεσμεύεται από το καθεστώς δημοσιονομικής επιτήρησης και στην ουσία βγαίνει από τα μνημόνια μετά από περίπου 8 χρόνια.

Είναι ρεαλιστική όμως αυτή η προσδοκία; Ή πρόκειται πάλι για μια κοροϊδία από αυτές που ακούγαμε και τα προηγούμενα χρόνια; Και τι ακριβώς θα σημάνει για την οικονομία της χώρας το γεγονός αυτό; Φυσικά είναι λογικό πως δεν μπορούν να εξαφανιστούν τα τεράστια προβλήματα της χώρας ξαφνικά με το πάτημα ενός κουμπιού. Υψηλή ανεργία, φτώχεια, κακές συνθήκες εργασίας, μεγάλη φορολογία, περικοπές συντάξεων, προβλήματα στο χώρο της υγείας και της παιδείας, υπέρογκο χρέος κ.ο.κ., όλα αυτά είναι μερικά από τα προβλήματα που θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν. Το θέμα είναι κατά πόσο υπάρχει προοπτική βελτίωσης και σταδιακής ανάκαμψης που θα είναι χειροπιαστή.

Αν δούμε παραδείγματα χωρών που βγήκαν από τα μνημόνια, όπως η Κύπρος και η Ιρλανδία, υπήρξε μεν αποχώρηση των “θεσμών”, αλλά οι κυβερνήσεις είχαν δεσμευτεί για συγκεκριμένα μέτρα και στην ουσία η επιτήρηση δεν τελείωσε, αφού και πάλι υπήρξαν οδηγίες και παρεμβάσεις. Το ίδιο λοιπόν πιθανότατα θα συμβεί και στην Ελλάδα, δίνοντας έτσι περισσότερο ένα συμβολικό χαρακτήρα  ότι τελείωσαν οι εκβιασμοί. Η Ευρώπη όμως θα επιμείνει σε αξιολογήσεις της οικονομίας και σε εγγυήσεις από την ελληνική πλευρά, αφού ακόμα θα έχουμε να αποπληρώσουμε κάμποσα δάνεια.

Όσον αφορά την ανεργία, όντως υπάρχει μια μικρή μείωση της τάξεως του 6% από τότε που ανέλαβε τη διακυβέρνηση ο Αλέξης Τσίπρας, και είναι πιθανό να μειωθεί και άλλο και να πέσει κάτω από το 20%. Αυτό δε σημαίνει όμως ότι δε θα είναι και πάλι πολύ υψηλή, πλήττοντας ιδιαίτερα τους νέους. Πολλές νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν αφορούσαν μερική απασχόληση ή όχι μόνιμη, χωρίς κάποια αύξηση στους μισθούς, που παραμένουν πολύ χαμηλοί. Η εργασιακή εκμετάλλευση είναι ακόμα γεγονός και στο δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα.

Στον ιδιωτικό τομέα μάλιστα είναι πολύ πιθανόν να αυξηθεί αυτή η εκμετάλλευση από μεγάλες αδηφάγες πολυεθνικές εταιρίες, αφού η κυβέρνηση αθετώντας τις υποσχέσεις τις ακολούθησε ένα πολύ νεοφιλελεύθερο μοντέλο. Ιδιωτικοποίησε αεροδρόμια, λιμάνια, σημαντικό μέρος του ΑΔΜΗΕ, προχωράει στην επένδυση του Ελληνικού και έκανε διάφορες άλλες αποκρατικοποιήσεις που θα λειτουργήσουν εις βάρος του Δημοσίου και των πολιτών.

Εν κατακλείδι, μέσα σε ένα ασταθές και ταραχώδες παγκόσμιο περιβάλλον είναι δύσκολο να δούμε ουσιαστική αλλαγή και στον τόπο μας. Η πολύ αργή ανάπτυξη που πιθανόν να έρθει δε θα μεταβάλει σημαντικά τις δυσμενείς συνθήκες, απλά ίσως δε θα γίνουν χειρότερες. Το μόνο χαρτί που απέμεινε στην κυβέρνηση είναι τα κοινωνικά ζητήματα, όπου έχει υπάρξει ομολογουμένως σημαντική πρόοδος στην εξάλειψη συντηρητικών και φοβικών στερεοτύπων.